Programmabegroting 2019-2022

Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing

Financiële kengetallen

Het BBV verplicht om een basisset van vijf financiële kengetallen op te nemen in de begroting. De kengetallen en de beoordeling geven gezamenlijk inzicht in de financiële positie van de gemeente.

De voorgeschreven kengetallen geven het volgende beeld:

Nr,

Jaarstukken

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2017

2018

2019

2020

2021

2022

1.a

Netto schuldquote

42,2%

48,1%

48,2%

47,3%

46,5%

42,9%

1.b

Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

35,4%

48,1%

48,2%

47,3%

46,5%

42,9%

2.

Solvabiliteitsratio

55,7%

54,6%

51,0%

52,5%

50,9%

51,6%

3.

Structurele exploitatieruimte

-0,2%

-2,3%

0,8%

0,7%

0,5%

1,1%

4.

Grondexploitatie

49,5%

34,7%

39,9%

32,8%

30,2%

25,1%

5.

Belastingcapaciteit

103,3%

103,7%

104,2%

104,0%

104,0%

104,0%

De onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie geeft geen aanleiding tot bijsturing.

Netto schuldquote

De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen en geefteen indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. De gecorrigeerde netto schuldquote geeft aan hoeveel van de vermogensbehoefte van de gemeente zelf (dus exclusief derden) extern gefinancierd is.
Normaal ligt de netto schuldquote van een gemeente tussen de 0% en 90%. Voorzichtigheid is geboden als de netto schuldquote tussen de 100% en 130% ligt, aldus de VNG. Helmond scoort hier goed, de druk van de rentelasten en aflossing kan op gevangen worden binnen de exploitatie.

Solvabiliteitsratio

Solvabiliteit geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Het kengetal geeft de verhouding tussen het eigen vermogen en het balanstotaal aan.
Een solvabiliteit van ongeveer 50% geeft aan dat de helft van het totale vermogen van de gemeente gefinancierd is met eigen vermogen. Er is geen probleem voor de financiële positie, tegenover de schulden staat voldoende eigen vermogen.

Structurele exploitatieruimte

Bij de structurele exploitatieruimte betekent een positief percentage dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten (waaronder de rente en aflossing van een lening) te dekken. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is meer flexibel dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn. Voor de begroting 2018 is dit percentage negatief vanwege de (structurele) onttrekkingen aan met name de dekkingsreserves investeringen, ter dekking van de kapitaallasten ten behoeve van activa met economisch nut.

Grondexploitatie

De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten. In Helmond is het percentage 40% in 2019. Hoe hoger het percentage hoe groter het financieel risico gegeven de huidige marktomstandigheden.

Belastingcapaciteit

De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het COELO publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, de rioolheffing en de reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. De belastingcapaciteit van gemeenten wordt berekend door de totale woonlasten voor een meerpersoonshuishouden in een bepaald jaar te vergelijken met het landelijk gemiddelde in het voorgaande jaar en uit te drukken in een percentage.
De totale woonlasten liggen voor Helmond, met 104,2%, in de buurt van het landelijk gemiddelde op basis van de cijfers van het Coelo. De belastingcapaciteit van de 2020 en verder is gebaseerd op 2019.